Vaak krijgen wij in de shop de vraag ‘waarom is dat houtskool zo duur? Zit er nu echt verschil in? Bij de bouwmarkt of het tankstation is het veel goedkoper’. Die vraag beantwoorden we graag. En om de vraag goed te beantwoorden hebben we de hulp ingeroepen van Boy Tak, eigenaar van Smokin’ Flavours en Erik van Emst, importeur van B&B Charcoal. What’s up met dat dure houtskool??
‘Duur houtskool in een BBQ Shop? Duur houtskool ligt juist in de supermarkt en bij dat tankstation’, reageert Boy meteen. ‘Daar ben je misschien zes euro kwijt voor een zakje. Maar daar zit qua gewicht ook haast niks in. Kijk. Het is eigenlijk heel eenvoudig. Hoe harder de boom, hoe zwaarder het hout, hoe groter de dichtheid, hoe langer het brandt. Dat wil je. Een goed zak houtskool is een kleine, zware zak met 10 kilo houtskool erin. Bij de bouwmarkt staan enorm grote zakken met 10 kilo houtskool. Dat is licht hout dat dus ook zo weggebrand is. Daar heb je maar heel weinig aan. Dat is dus duur houtskool’, aldus Boy.
Goedkoop houtskool
Erik van Emst is het daarmee eens. ‘Dat is een mooie samenvatting. Hier ligt ook het productieproces aan ten grondslag. Houtskool wordt gemaakt vanuit drie bronnen. Eén: resten hout die uit de hout-/meubelindustrie komen; twee: het restmateriaal van de bosbouwindustrie en drie: bomen die direct na de kap verwerkt worden tot houtskool. Deze laatste is de beste bron. Dit hout is vers. Het wordt binnen één jaar verwerkt, heeft een dichte celstructuur en iets meer vocht. Dit brandt langer en heter. Het is duurder in aanschaf, maar het brandt veel langer en is uiteindelijk dus goedkoper. Hout uit de bosbouw- en houtindustrie is vaak oud hout. Oude bomen die al langer, soms jaren ergens op een terrein liggen. Oud hout wordt licht, bijna kurkachtig. Dit geeft houtskool met veel stof onderin de zakken want het verpulverd gewoon. En het brandt echt minder lang. Onze B&B Charcoal wordt gemaakt van vers hout.’
Ook het productieproces maakt verschil. Erik: ‘sommige merken worden gebrand in staalovens, sommige in keramische ovens. Houtskool uit keramische ovens heeft een wat hogere luchtvochtigheid waardoor het houtskool een hoger vochtgehalte heeft en ook langer brandt. Soms wordt er ook gebrand in petroleum gestookte ovens, aan het houtskool ruik je dan een olie- of benzinelucht. Ik hoef die niet. Het brandt misschien lekker snel. Maar nee’. Bij Outlaw BBQ zijn we hier ook alert op. Deze soorten verkopen wij niet. Dan duurt het misschien iets langer om de bbq op te stoken, maar kwaliteit is belangrijk. En onze ervaring: met aanmaakwokkels lukt het altijd om binnen 15 tot 20 minuten de bbq goed op temperatuur te krijgen.
Volstorten van de houtskoolzakken
Boy: ‘Ook hoe de zak volgestort wordt is echt belangrijk. Onze Smokin’ Flavours gamhar-houtskool wordt eerst gezeefd en dan in de zak gestort. Kleine brokjes en restjes gaan niet mee de zak in. In sommige zakken van andere merken zit gewoon een dikke laag stof onderin. Onze gamhar brandt in een kamado 11 uur lang. Daar doen we hard ons best voor’. Erik beaamt dat: ‘Gezeefd storten maakt echt verschil, dat gebeurt ook bij ons’.
Bij Outlaw BBQ verkopen we alleen zakken houtskool met één soort hout per zak. Een bewuste keuze. ‘Goede keuze’, aldus Erik. ‘Veel stoere zakken met alleen de tekst ‘lump charcoal’ erop zijn blends. Verschillende houtsoorten doorelkaar dus. Dat geeft fluctuaties in je verbanding in de bbq. De ene soort brandt immers sneller weg dan de andere soort. De verbrandingswaarde ligt lager dus het verbruik ligt dan hoger. Koop gewoon een puur product.’ Boy is het er zeker mee eens. ‘Sommige van die zakken kunnen best goed zijn hoor. Maar het is een ander kwaliteitsniveau’.
De smaak van houtskool
Hoe denken de heren over houtskoolsmaak? Boy is overduidelijk: ‘neem een neutrale smaak. Anders smaakt elk gerecht hetzelfde en dat wil je niet. Wil je extra smaak toevoegen? Dan doe je dat met rookhout. Dit is echt in elke smaak te krijgen tegenwoordig.’ Erik denkt daar iets anders over. ‘In mijn beleving geeft houtskool een subtiel smaakverschil en je hoeft zeker niet bang te zijn dat je gerecht overrookt wordt. Ik kook op alle drie mijn houtsmaken. Ik heb laatst brood en appeltaart gebakken op mesquite-houtskool en het was zalig. Terwijl mesquite bekend staat als bijzonder stevig. Smaaktoetsen toevoegen met rookhout, daar ben ik het helemaal mee eens! Keuze zat.’
OK, wij vatten het even voor je samen:
Kleine, zware zak met tien kilo: TOP
Grote zak met tien kilo: minder lange brandduur
Zakken met alleen lump charcoal: grotere kans op mindere kwaliteit
Houtskool met sterke olie- of benzinelucht: doe jezelf een lol en koop wat beters
Houtskool bepaalt sterk de smaak van jouw gerecht: ervaar het zelf, choose your own outdoor lifestyle